Kruszywa są nieodzownym elementem w budownictwie dróg, gdyż mają kluczowe znaczenie dla ich trwałości, wytrzymałości oraz właściwości użytkowych. Wybór odpowiedniego kruszywa jest zatem istotnym etapem projektowania nawierzchni drogowej. W Polsce stosuje się różne rodzaje kruszyw, które można podzielić na naturalne i sztuczne. W niniejszym artykule omówimy najpopularniejsze z nich, ich zalety oraz zastosowanie.
Kruszywa naturalne – podstawa budowy dróg
Naturalne kruszywa drogowe są pozyskiwane z łamania skał lub przesiewania piasków i żwirów. Są powszechnie stosowane w budownictwie dróg ze względu na swoją dostępność, niską cenę oraz dobre właściwości techniczne. Do najpopularniejszych kruszyw naturalnych należą m.in. żwir, piasek, tłuczeń granitowy oraz bazaltowy.
Żwir to kruszywo o ziarnach o średnicy od 2 do 63 mm, które jest stosowane głównie jako podbudowa drogowa oraz składnik mieszanki betonowej. Piasek, o ziarnach o średnicy do 2 mm, również jest wykorzystywany jako podbudowa drogowa, ale także jako warstwa odsączająca w konstrukcjach drenarskich.
Tłuczeń granitowy i bazaltowy to kruszywa o większych ziarnach (średnica od 30 do 300 mm), które są wykorzystywane przede wszystkim jako warstwa nośna w nawierzchniach drogowych. Są odporne na ścieranie, działanie mrozu oraz obciążenia, co przekłada się na długowieczność i wytrzymałość nawierzchni.
Kruszywa sztuczne – alternatywa dla kruszyw naturalnych
Sztuczne kruszywa drogowe są produkowane z odpadów przemysłowych lub materiałów pochodzących z recyklingu. Ich zaletą jest niższy wpływ na środowisko oraz możliwość zagospodarowania odpadów. Do najpopularniejszych kruszyw sztucznych stosowanych w budownictwie dróg należą żużel hutniczy, beton komórkowy oraz kruszywo z recyklingu.
Żużel hutniczy to odpad powstający podczas procesu produkcji stali, który może być wykorzystany jako kruszywo drogowe. Jest on stosowany głównie jako warstwa nośna oraz podbudowa drogowa. Jego zalety to wysoka wytrzymałość na ściskanie, niska nasiąkliwość oraz odporność na działanie mrozu.
Beton komórkowy to lekki materiał o porowatej strukturze, który może być stosowany jako kruszywo drogowe. Jego zalety to niska masa własna, dobra izolacyjność termiczna oraz akustyczna, oraz łatwość obróbki. Beton komórkowy jest wykorzystywany głównie jako warstwa drenażowa oraz izolacyjna w konstrukcjach drogowych.
Kruszywo z recyklingu to materiał pozyskiwany z rozbiórki budynków, mostów czy dróg, który może być ponownie wykorzystany jako kruszywo drogowe. Jest ono stosowane głównie jako podbudowa drogowa oraz warstwa nośna. Jego zalety to niższy koszt w porównaniu z kruszywami naturalnymi oraz możliwość zagospodarowania odpadów budowlanych.
